Sposoby na problemy ze snem u dziecka i dorosłego

Dobry sen to podstawa tak samo jak dobre odżywianie. Niestety, nie zawsze śpimy tak, że czujemy się potem wypoczęci. Może ten problem dotyczy Was lub Waszych dzieci? Poznajcie najczęstsze problemy ze snem i wskazówki pomagające radzić sobie z nimi.



Nie znam osoby, która chociaż raz w życiu nie miała okresu, w którym występowały problemy ze snem. Ten kłopot chyba dotyczy nas wszystkich. Nawet niewielkie zmiany w życiu mogą zaburzyć nasz rytm dnia. Czasami te problemy rozrastają się do rozmiarów jednostek chorobowych.

Jeśli chcecie zapoznać się z podstawami snu to zajrzyjcie do poprzedniego wpisu: To, czego jeszcze nie wiecie o śnie. Ich znajomość jest niezbędna do zrozumienia zaburzeń snu.



Problemy ze snem (zaburzenia snu)


Bezsenność

Znacie to? Bezsenne noce zdarzają się każdemu. Mogą to być trudności z zasypianiem, zbyt wczesne budzenie się albo wybudzanie w nocy. Czasem kombinacja tego wszystkiego. Na pewno zauważyliście, że dzieje się tak gdy przeżywacie coś emocjonującego. Wtedy 1-2 noce są gorzej przespane. Jednak długo trwająca bezsenność jest bardzo kłopotliwa i znacząco wpływa na jakość naszego życia za dnia.

Bezsenność może mieć wiele przyczyn: brak zachowania podstawowych zasad higieny snu (zasady przedstawiam poniżej), stres. Niekiedy jest to objaw towarzyszący różnym chorobom, w których leczenie jest niezbędne: depresji, zaburzeniom lękowych, uzależnieniom. Tylko dokładna analiza problemu pozwala na podjęcie odpowiedniej terapii. Odradzam kupowanie lekarstw na własną rękę! Pomóc może lekarz pierwszego kontaktu (prawdopodobnie pokieruje nas do odpowiedniego specjalisty) oraz psycholog, który da wsparcie w odszukaniu emocji odpowiedzialnych i doradzi w regulacji rytuałów sennych.

Lęki nocne

Jest cały sztywny, spięty, trzyma mnie z całej siły, drży, oczy ma szeroko otwarte a źrenice szerokie, strasznie płacze, jest blady i zachowuje się jakby coś widział w pokoju. Nie reaguje na nic co do niego mówię, jest jakby nieobecny, jakby wciąż spał. Trwa to ok 10-15 min a potem natychmiast zasypia (...) Pierwszy atak był dla mnie przerażający. Byłam w szoku. 
 /Helena, forum maluchy.pl

Lęki nocne są częste u dzieci do 4-5 roku życia (u starszych i dorosłych są rzadkością). Mogą pojawić się już u kilkumiesięcznego maleństwa. Dziecko budzi się, krzyczy, płacze, ciężko je uspokoić, a potem tego nie pamięta. Lęki nocne zdarzają się w pierwszej części nocy, w fazie snu NREM. Uważa się, że związane są z napięciem emocjonalnym. Można je zminimalizować zachowując podstawowe zasady higieny snu (zapisałam je na końcu artykułu) oraz poprzez ograniczenie źródeł stresu. Jeżeli wybudzenia z krzykiem zdarzają się często, zalecana jest wtedy wizyta u psychologa. Może być też potrzebna konsultacja neurologiczna.

Koszmary senne

Czyli złe sny. Ma je każdy, ale nie każdy wie, że zazwyczaj pojawiają się one w drugiej połowie nocy (występują w czasie snu REM). Wybudzamy się z przerażeniem, a po ponownym zaśnięciu zazwyczaj mijają bezpowrotnie. Uporczywie powracające koszmary senne, jeżeli są źródłem dużego dyskomfortu można przedyskutować z psychologiem. Często bywają wynikiem stresującego nas zdarzenia, a nieraz same wywołują stres przed ponownym pojawieniem.

Lęk przed ciemnością, lęk przed samotnym zaśnięciem, lęk przed wymyślonymi stworami i inne


Córka ma problem ze spaniem,od kilku dni panicznie boi się zasnąć,wmawia sobie że i tak nie uśnie, a teraz jeszcze mówi że się boi sama spać.Wstaje co chwilę, nawet jeśli uśnie to jest krotki sen. Już kiedyś tez tak było, regularnie o 1-szej w nocy przychodziła do sypialni przez kilkanaście dni i mówiła że nie może spać. Problem powrócił.
/anonimowa kobieta, portal.abczdrowie.pl
(przytoczona wypowiedź z moimi poprawkami językowymi)

Są czymś innym niż lęki nocne, ale te problemy również dotyczą głównie dzieci w wieku przedszkolnym i wpływają na jakość oraz długość snu. Zazwyczaj w szkole już się nie pojawiają, ale gdyby tak było to rodzicowi powinna zaświecić się "czerwona lampka", gdyż mogą być skutkiem przeżywanego stresu. Niekoniecznie bezpośrednio związanego ze snem.

Podstawą w radzeniu sobie z tego typu lękami u przedszkolaków jest spokój i cierpliwość rodzica oraz zachowanie zasad higieny snu (przeczytajcie o nich poniżej). Pomocne mogą być książki bajkoterapeutyczne, na przykład: Kicia Kocia nie może zasnąć (młodsze przedszkolaki), Joasia i wilk (starsze). W razie trudności z uporaniem się z dziecięcymi lub dorosłymi lękami można zgłosić się do psychologa. Pamiętajmy, że lęk przed ciemnością czy lęk przed wymyślonymi stworami są zjawiskiem rozwojowym i przez pewien czas dziecko ma do nich prawo. Ale to nie znaczy też, że nie możemy pomóc naszym pociechom przejść przez ten etap łagodniej.

Mówienie przez sen

Jeżeli ktoś nie towarzyszy nam w nocy to możemy przez całe życie nie wiedzieć, że mówimy przez sen. Zazwyczaj takie sytuacje są pretekstem do żartów i nikomu nie przeszkadzają na tyle, by coś z tym robić. No chyba, że mąż przez sen wypowiada imię innej kobiety! Szczerze mówiąc to nie mam pojęcia czy istnieją jakieś skuteczne terapie pomagające uporać się z tym problemem...


Zaburzenia z którymi należy udać się do lekarza (problemy, w których trudno doszukać się podłoża emocjonalnego):

Lunatykowanie (somnambulizm) - podobnie jak lęki nocne występują głównie u dzieci, ale ten problem często trwa trochę dłużej niż do 4-5 roku życia. Pojawiają się w pierwszej połowie nocy, na przykład dziecko zaczyna wędrować po mieszkaniu jeszcze przed zaśnięciem rodziców. Trudno doszukać się przyczyn lunatykowania, wiadomo, że często występuje rodzinnie. 

Zaburzenia zachowania we śnie REM - ciało nie zostaje odseparowane od umysłu i osoba śniąca odgrywa swoje marzenia senne. Wstaje z łóżka, chodzi po mieszkaniu, ale jej ruchy są bardziej gwałtowne niż u lunatyków, niekiedy agresywne. Tu neurolog z wykrzyknikiem!

Mioklonie nocne - częste ruchy kończyn we śnie.

Narkolepsja - częste i niespodziewane napady senności.

Bezdech senny - przerwy w oddychaniu, które pojawiają  się w trakcie snu.



Podstawowe zasady higieny snu


Często osoby które mają problemy ze snem nie zdają sobie sprawy, że nie przestrzegają głównych zasad higieny snu. Przed wprowadzeniem kuracji lekowej czy wydaniem pieniędzy na porady specjalisty warto zatroszczyć się o postawy.

Dorośli:
  1. Zasypianie w swoim łóżku. Kanapa przed telewizorem, a potem migracja do sypialni to nie jest najlepsze rozwiązanie...
  2. Rytuały związane z kładzeniem się spać. Pół godziny, godzina przed snem. Na przykład: ścielenie łóżka, mycie się, czytanie czegoś wyciszającego.
  3. Odpowiednie warunki fizyczne w pokoju. Właściwa wilgotność i temperatura, cisza. W pokoju powinno być ciemno. Idealnie, gdyby po przebudzeniu okna były odsłonięte.
  4. Miejsce snu nie jest miejscem kłótni. Powinno kojarzyć się tylko z nocnym wypoczynkiem. Rozmowy na kontrowersyjne tematy lepiej prowadzić poza sypialnią.
  5. Unikanie w godzinach popołudniowych: kawy, czekolady i innych słodkich przekąsek, alkoholu, napojów energetycznych, coli, mocnej herbaty.
  6. Duży posiłek nie powinien być spożywany później niż 2 godziny przed snem.
  7. Unikanie w godzinach wieczornych gier komputerowych, wysiłku fizycznego, emocjonujących filmów. Pamiętajmy, że sztuczne światło z ekranów elektronicznych dodatkowo pobudza nasz układ nerwowy.
  8. Regularne kładzenie się spać każdego dnia (nie wprowadzanie zmian w czasie weekendu).
  9. Gdy występują trudności z zaśnięciem należy unikać drzemek w dzień.
  10. Podczas trudności z zaśnięciem dobrze zająć umysł nudnym zajęciem. Najlepiej, by było to coś co robimy z zamkniętymi oczami. U mnie sprawdza się czytanie nudnej naukowej książki - po dziesięciu stronach lepiące oczy są u mnie gwarantem ;)

Dzieci:
  1. Zasypianie w swoim łóżku i nie zmienianie łóżek w czasie nocy. To głównie porada dla rodziców przenoszących swoje dzieci z własnej sypialni.
  2. Rytuały związane z kładzeniem się spać. Pół godziny, godzina przed snem. Na przykład: ścielenie łóżka, mycie się, czytanie dzieciom wyciszających bajek.
  3. Odpowiednie warunki fizyczne w pokoju. Właściwa wilgotność i temperatura, cisza. W pokoju powinno być ciemno, ale gdy dziecko ma lęk przed ciemnością to może być mała lampa. Idealnie, gdyby po przebudzeniu okna były odsłonięte.
  4. Miejsce snu nie jest miejscem zabawy i odsyłania za karę. Powinno kojarzyć się tylko z nocnym wypoczynkiem.
  5. Posiadanie własnej, stałej przytulanki. Ale nie wszystkim dzieciom jest to potrzebne, nie wciskamy przytulanki na siłę. 
  6. Unikanie w godzinach popołudniowych: coli, mocnej herbaty, czekolady i innych słodkich przekąsek, posiłków mocno obciążających układ trawienny.
  7. Unikanie w godzinach wieczornych gier komputerowych, wysiłku fizycznego, emocjonujących filmów, intensywnych zabaw. Pamiętajmy, że sztuczne światło z ekranów elektronicznych dodatkowo pobudza nasz układ nerwowy.
  8. Regularne kładzenie się spać każdego dnia (nie wprowadzanie zmian w czasie weekendu).
  9. Gdy występują trudności z zaśnięciem należy ograniczyć drzemki w dzień.

Mam  nadzieję, że dostrzegacie jak bardzo skomplikowanym problemem mogą być zaburzenia snu. Najczęściej (i na szczęście!) wynikają one z niestosowania zasad higieny wypoczynku nocnego. To nie tak trudno naprawić. Niestety, gdy pojawia się stres, lęk czy problemy medyczne, wtedy sprawa się komplikuje. Wizyta u specjalisty czasami staje się koniecznością. Po wnikliwej diagnozie możliwe jest wdrożenie odpowiedniego leczenia.

 A może macie jakieś swoje sposoby na dobrze przespaną noc? Podzielcie się nimi w komentarzach!

8 komentarzy:

  1. Bardzo fajny wpis. Ja na mapie marzeń na samej górze w tym roku mam hasło: Zdrowy sen - dobry dzień.

    OdpowiedzUsuń
  2. Ja mam straszne problemy ze snem, jak już je mam. W ciąży to była jakaś masakra, właściwie nie spałam. Twoje rady z pewnością się przydadzą kiedy znów się pojawią.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W ciąży na zaburzenia snu wpływają dodatkowe czynniki. Z tego co się orientuję to nawet teraz w naszym kraju trwają badania dotyczące tego problemu. Jestem bardzo ciekawa ich wyników :)

      Usuń
  3. Oj u nas pojawiły się lęki nocne, prawdopodobnie wychodził stres związany z rozstaniem rodziców :( Na szczęście problem przeszedł, dla pewności przebadaliśmy się neurologicznie, żebym miała czyste sumienie, że niczego nie zaniedbałam i czy na pewno zrobiliśmy wszystko co należało. Żadnej mamie nie życzę takich przygód!

    OdpowiedzUsuń
  4. Wszytko bardzo ważne, u nas na szczęście wreszcie spokojne noce :)

    OdpowiedzUsuń
  5. Przy małym dziecku ciężko o problemy ze snem bo po kilku pobudkach w nocy na karmienie, jestem śpiąca cały dzień i musze uważać żeby nie zasnąć jak tylko siądę na kanapie:-) moim sposobem na dobrze przespana noc jest kubek melisy, z ktorym wyciszam się zawsze przed pójściem spać.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Przerywane noce i senność w ciągu dnia to też zaburzenie snu. Ale tu w zupełności rozgrzeszone :)

      Usuń

Copyright © 2014 Dom Na Ciepło , Blogger